สัญญลักษณ์บนถังดับเพลิง นั้นบอกอะไรเราบ้าง? การดับไฟด้วยน้ำเพียงอย่างเดียวอาจจะไม่ช่วยอะไร
ถังดับเพลิงอุปกรณ์พื้นฐาน ที่มีติดไว้ในอาคาร
ถังดับเพลิงนับเป็นอุปกรณ์หนึ่งที่ ทุกโรงงานอุตสาหกรรมหรือแม้แต่อาคารสำนักงานต่างๆ จำเป็นจะต้องมีติดไว้ เพื่อป้องกันเหตุฉุกเฉินที่อาจจะเกิดขึ้นจากไฟฟ้าลัดวงจร หรือแม้กระทั้งการจุดไฟในพื้นที่ที่มีแก๊สไวไฟ ซึ่งสิ่งหนึ่งที่เป็นระบบป้องกันเพื่อไม่ให้โรงงานหรืออาคารนั้นเกิดความเสียหายนั้นก็คือ ระบบซ่อมบำรุง และระบบซ่อมบำรุงอาคาร ที่ดูแลความเรียบร้อยในอาคารไม่เพียงแต่ระบบซ่อมบำรุงอาคารนั้นจะดูแลเพียงแค่การดูรอยร้าวของอาคาร แต่ยังดูแลในเรื่องของระบบไฟฟ้าในอาคาร ซึ่งระบบที่สำคัญและมักนิยมใช้คือระบบ อีเมเทนแนนท์ (E- maintenance) เป็นระบบซ่อมบำรุงผ่านระบบอินเทอร์เน็ต ที่นิยมเรียกกันก็คือระบบ CMMS หรือ Computerized Maintenance Management System ที่มีความสำคัญเป็นอย่างมากภายในโรงงานอุตสาหกรรม
ในบางครั้งอาคารสำนักงานหลายๆที่ นั้นทำการจัดการกับระบบซ่อมบำรุงในอาคารได้ไม่ดีนัก ก็อาจจะก่อให้เกิดเหตุการไม่คาดคิดในอาคาร เพลิงไหม้ในอาคารเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้บ่อย เมื่อเกิดเพลิงไหม้ก็อาจก่อให้เกิดความสูญเสียได้เป็นอย่างมาก ระบบสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้และระบบดับเพลิงในอาคารจึงเป็นอีกระบบสำคัญ ที่จะช่วยลดการเกิดความเสียหายได้ความสำคัญอยู่ตรงนี้ครับ เมื่อเกิดไฟลุกไหม้ในอาคารที่เรากำลังอาศัยหรือทำงานอยู่ แล้วที่อาคารนั้นไม่มีอุปกรณ์ดับเพลิงเลย จนกว่าที่คุณจะรู้ตัวว่าเกิดไฟไหม้ก็อาจจะเกิดความเสียหายไปมากแล้วก็ได้ เพราะไฟสามารถลุกลาม และทำให้เกิดความเสียหายต่ออาคารและบริเวณใกล้เคียง รวมถึงควันไฟที่เกิดจากการเผาไหม้ ก็อาจจะทำให้คุณหมดสติก่อนที่จะหนีออกจากอาคารได้ ดังนั้นจึงควรมีอุปกรณ์ดับเพลิงที่เป็นอุปกรณ์ขั้นพื้นฐานนี้ติดไว้ในอาคารของท่าน แต่สังเกตไหมว่าในแต่ละถังดับเพลิงนั้นมีสัญลักษณ์ที่ต่างกัน แล้วแต่ละอันนั้นต่างกันหรือมีความหมายอย่างไร วันนี้ Factorium ของพาทุกท่านไปดูเกี่ยวกับสัญลักษณ์บนถังดับเพลิงกันว่าสัญลักณ์บนถังดับเพลิงนั้นช่วยอะไรเราได้บ้าง
สัญลักษณ์ถังดับเพลิง บอกอะไรบ้าง ?
ในการดับเพลิงนั้นหากเรามีการดับที่ไม่ถูกต้องก็อาจจะก่อให้เกิดปัญหาลุกราม และยากในการควบคุมจะอาจจะก่อให้เกิดความเสียหายต่อทรัพย์สินได้ ดังนั้นการที่เราดับเพลิงไหม้ได้ถูกจุดก็จะทำให้ไฟที่กำลังลุกนั้นดับลง ซึ่งเราจะรู้ได้อย่างไรล่ะว่าเราดับได้ตรงจุดซึ่งบางครั้งเพลิงที่ลุกอยู่การที่ดับด้วยน้ำก็อาจจะทำให้ไฟลุกหนักกว่าเดิม โดยมาตรฐาน NFPA 10 (มาตรฐานเครื่องดับเพลิงมือถือของอเมริกา) กำหนดให้“ไฟ” มีหลายประเภทอันแบ่งตามเชื้อเพลิงที่ทำให้เกิดไฟ ซึ่งแบ่งได้ทั้งหมด5ประเภทด้วยกัน
เครื่องดับเพลิงแบ่งออกเป็น 5 ประเภท (class) โดยจำแนกตามลักษณะของการเกิดเพลิงไหม้ และระบุประเภทของเครื่องดับเพลิงไว้บนตัวถังเครื่องอย่างชัดเจนเป็นตัวอักษร A B C D และ K
1. ไฟประเภท A สัญญลักษณ์ ตัวอักษร A อยู่ในรูปสามเหลี่ยมด้านเท่า พื้นสีเขียว ตัวอักษร สีดำ
- สัญญลักษณ์ที่เป็น รูปภาพ จะเป็นรูปถังขยะ และท่อนไม้ที่ติดไฟ (ตามรูปที่แนบ)
- เป็นไฟที่ เกิดจากเชื้อเพลิง ไม้ กระดาษ ผ้า ยาง และ พลาสติก
- เครื่องดับเพลิงที่เหมาะสำหรับใช้ในการดับไฟ คือ เครื่องดับเพลิงชนิดน้ำสะสมแรงดัน
- เครื่องดับเพลิงชนิดโฟมสะสมแรงดัน, เครื่องดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง ABC
- เครื่องดับเพลิงชนิดก๊าซเหลวระเหย ที่ไม่ทำลายมลภาวะ
2. ไฟประเภท B สัญญลักษณ์ ตัวอักษร B อยู่ในรูปสี่เหลี่ยมด้านเท่า พื้นสีแดง ตัวอักษรสีดำ
- สัญญลักษณ์ที่เป็นรูปภาพ จะเป็นรูป ถังใส่น้ำมัน ที่ติดไฟ (ตามรูปที่แนบ)
- เป็นไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงเหลวติดไฟ น้ำมันเบนซิน, น้ำมันดีเซล, สี, สารละลาย
- เครื่องดับเพลิงที่เหมาะสำหรับใช้ดับไฟ คือ เครื่องดับเพลิงชนิดโฟมสะสมแรงดัน,
- เครื่องดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง ABC, เครื่องดับเพลิงชนิดคาร์บอนไดออกไซด์,
- เครื่องดับเพลิงชนิดก๊าซเหลวระเหย ที่ไม่ทำลายมลภาวะ
3. ไฟประเภท C สัญญลักษณ์ ตัวอักษร C อยู่ในรูปวงกลม พื้นสีฟ้า ตัวอักษรสีดำ
- สัญญลักษณ์ที่เป็นรูปภาพ จะเป็นรูป ปลั๊กไฟที่ลุกติดไฟ
- เป็นไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่มีกระแสไฟฟ้า
- เครื่องดับเพลิงที่เหมาะสำหรับดับไฟ คือ เครื่องดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง ABC,
- เครื่องดับเพลิงชนิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์, เครื่องดับเพลิงชนิดก๊าซเหลวระเหย ที่ไม่ทำลายมลภาวะ
4. ไฟประเภท D สัญญลักษณ์ ตัวอักษร D อยู่ในรูปดาวห้าแฉก พื้นสีเหลือง ตัวอักษรสีดำ
- สัญญลักษณ์ที่เป็นรูปภาพ จะเป็นรูป เฟืองโลหะติดไฟ
- เป็นไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่เป็น โลหะลุกติดไฟ
- เครื่องดับเพลิงที่เหมาะสำหรับดับไฟ คือ เครื่องดับเพลิงชนิดผงเคมี โซเดียม ครอไรด์
5. ไฟประเภท K สัญญลักษณ์ ตัวอักษร K อยุ่ในรูปหกเหลี่ยมด้านเท่า พื้นสีดำ ตัวอักษรสีขาว
- สัญญลักษณ์ที่เป็นรูปภาพ จะเป็นรูป กะทะทำอาหารที่ลุกติดไฟ
- เป็นไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงน้ำมันทำอาหาร น้ำมันพืช, น้ำมันจากสัตว์ และไขมัน
- เครื่องดับเพลิงที่เหมาะสำหรับดับไฟ คือ เครื่องดับเพลิงชนิดน้ำผสมสารโปตัสเซี่ยมอะซิเตท
ปัจจุบันนี้ได้มีการผลิตเครื่องดับเพลิงที่สามารถดับเพลิงได้หลายประเภท ดังนั้นจึงอาจเห็นถังดับเพลิงที่ติดป้าย A-B หรือ B-C หรือแม้แต่ A-B-C ได้ นอกจากนี้เครื่องดับเพลิงยังแบ่งเป็นหลายชนิด ขึ้นอยู่กับสารที่บรรจุไว้ในถัง
- ผงเคมีแห้ง เป็นผงสารเคมีที่ถูกบรรจุอยู่ในถังที่อัดก๊าซที่ไม่ติดไฟไว้ เมื่อกดปุ่ม ก๊าซก็จะผลักดันให้ผงเคมีออกจากถัง
- ฮาลอน (Halon) เป็นสารดับเพลิงที่มีลักษณะเป็นก๊าซ นิยมใช้ดับเพลิงที่ลุกไหม้สิ่งที่มีค่า เช่น ในกรณีที่เกิดไฟไหม้ห้องคอมพิวเตอร์ หรือห้องผ่าตัด เพราะเมื่อฉีดไปแล้วจะไม่ทิ้งคราบไว้ตรงบริเวณที่ฉีด หรือทำความสะอาดได้ง่าย แต่มีข้อเสียคือสามารถดับเพลิงได้ในระยะใกล้ๆเท่านั้น
- น้ำ เป็นถังดับเพลิงที่บรรจุน้ำธรรมดาและก๊าซที่ถูกอัดไว้ เหมาะสำหรับดับเพลิง Class A เท่านั้น
- คาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) เป็นก๊าซที่ถูกอัดแน่นจนเป็นของเหลวเมื่อฉีดออกมาจะเกิดโฟมที่เย็นจัด ช่วยลดอุณหภูมิในบริเวณที่เกิดเพลิงไหม้ ใช้ได้ดีมากกับไฟไหม้ Class B และ C แต่สามารถดับไฟได้ดี แค่ระยะ 3-8 ฟุต
ป้องกันไว้ดีกว่าแก้ด้วย Factorium CMMS
เห็นไหมล่ะครับว่าถ้าเราใช้ถังดับเพลิงถูกต้องก็จะเป็นการแก้ไขปัญหาได้ตรงจุด สิ่งหนึ่งที่ถือว่าเป็นการแก้ไขปัญหาได้ตรงจุดคือ การที่มีระบบซ่อมบำรุอาคาร แล้ควรมีไว้ในทุกภาคอุตสาหกรรม ระบบซ่อมบำรุง และระบบซ่อมบำรุงอาคาร ที่ดูแลความเรียบร้อยในอาคารไม่เพียงแต่ระบบซ่อมบำรุงอาคารนั้นจะดูแลเพียงแค่การดูรอยร้าวของอาคาร แต่ยังดูแลในเรื่องของระบบไฟฟ้าในอาคาร ซึ่งระบบที่สำคัญและมักนิยมใช้คือระบบ อีเมเทนแนนท์ (E- maintenance) เป็นระบบซ่อมบำรุงผ่านระบบอินเทอร์เน็ต ที่นิยมเรียกกันก็คือระบบ CMMS หรือ Computerized Maintenance Management System ที่มีความสำคัญเป็นอย่างมากภายในโรงงานอุตสาหกรรม
ภาคอุตสาหกรรมถ้าหากขาดระบบบริหารงานซ่อมบำรุงอาคาร ที่มีประสิทธิภาพไปก็จะทำให้ การดำเนินการรักษานั้นหยุดชะงักลง และสิ่งที่ตามต่อมาเชื่อได้ว่าผลกระทบนั้นจะแผ่ขยายออกเป็นวงกว้าง ดังนั้นการมีระบบซ่อมบำรุงอาคารที่ที่มีประสิทธิภาพ จะสามารถช่วยให้อุตสาหกรรมทั้งขนาดเล็กไปจนถึงภาคอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ ที่จะมาช่วยให้ลดภาระงานส่งผลทำให้องค์กรสามารถมีเวลาที่จะบริหารงานส่วนอื่น ๆ ซึ่งการมีเวลาในการบริหารส่วนอื่น ๆ เพิ่มนี้ก็จะสามารถทำให้องค์กรมีการเจริญเติบโตที่สูงขึ้น เพราะงานในภาคอุตสาหกรรมนั้นมีหลายส่วนที่อาจจะใช้เวลาในการบริหารที่นาน จะดีกว่าหรือไม่ถ้ามีสิ่งที่เข้ามาช่วยให้อุตสาหกรรมนั้นประหยัดเวลา และสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สามารถอ่านบทความอย่างละเอียดได้ที่ ความสำคัญของระบบ CMMS ในงานซ่อมบำรุง – Factorium
Website: https://factorium.tech/
Facebook: https://www.facebook.com/factorium.tech
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCAHWs01GOZJ2_8gehIsdGpw