ตลับลูกปืน ถือเป็นส่วนประกอบที่มีความสำคัญอย่างมากต่อการทำงานของเครื่องจักร เนื่องจากตลับลูกปืนทำหน้าที่เป็นตัวรับแรงและควบคุมการเคลื่อนที่ของชิ้นส่วนต่างๆ ภายในเครื่องจักร ซึ่งหากตลับลูกปืนเกิดความเสื่อมสภาพ จะส่งผลกระทบโดยตรงต่อประสิทธิภาพและความเสถียรของเครื่องจักร
ความหมายของ ตลับลูกปืน

ตลับลูกปืน คือ ชิ้นส่วนประกอบที่ใช้ในเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ เพื่อช่วยลดแรงเสียดทานและรักษาความเสถียรของการหมุนหรือการเคลื่อนที่ ตลับลูกปืนจะประกอบด้วยวงแหวนหรือวงกลมที่ภายในบรรจุลูกปืนจำนวนมาก ซึ่งจะช่วยลดแรงเสียดทานและรองรับน้ำหนักของชิ้นส่วนที่เคลื่อนที่ได้เป็นอย่างดี
ประเภทของ ตลับลูกปืน
- ตลับลูกปืนแบบลูกกลม (Ball Bearings) เป็นตลับลูกปืนที่มีลูกปืนเป็นรูปทรงกลม
- ตลับลูกปืนแบบลูกกรวย (Tapered Roller Bearings) เป็นตลับลูกปืนที่มีลูกปืนเป็นรูปทรงกรวย
- ตลับลูกปืนแบบลูกกลมสองแถว (Double Row Ball Bearings) เป็นตลับลูกปืนที่มีลูกปืนสองแถว
- ตลับลูกปืนแบบแหวนรองรับแรงกด (Thrust Ball Bearings) เป็นตลับลูกปืนที่รองรับแรงกดในแนวแกน
บทบาทของตลับลูกปืนในโรงงานอุตสาหกรรม
ตลับลูกปืน มีบทบาทสำคัญในการช่วยให้เครื่องจักรต่างๆ ในโรงงานอุตสาหกรรมทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีหน้าที่หลัก ดังนี้
- ลดแรงเสียดทาน ตลับลูกปืนจะช่วยลดแรงเสียดทานระหว่างชิ้นส่วนที่เคลื่อนที่ ทำให้เครื่องจักรสามารถทำงานได้อย่างราบรื่นและประหยัดพลังงาน
- รองรับน้ำหนัก ตลับลูกปืนจะช่วยรองรับน้ำหนักของชิ้นส่วนที่เคลื่อนที่ ป้องกันการสึกหรอและเสียหายของชิ้นส่วน
- รักษาความเสถียร ตลับลูกปืนจะช่วยรักษาความเสถียรของการหมุนหรือการเคลื่อนที่ของชิ้นส่วน ป้องกันการสั่นสะเทือนและความไม่สมดุล
ผลกระทบจากความเสื่อมสภาพของ ตลับลูกปืน มีอะไรบ้าง?
ความเสียหายที่เกิดจากความเสื่อมสภาพของตลับลูกปืนนั้นแปลง่ายๆ คือเหมือนคนเราย่อมมีอาการเหนื่อยล้าเป็นเรื่องธรรม ในตลับลูกปืนที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อใช้งาน พอถูกใช้ไปมันก็ต้องเสื่อมสภาพตามอายุงานและสุดท้ายก็พังไปตามธรรมดา โดยส่งผลกระทบที่สำคัญดังนี้:
1. ประสิทธิภาพการทำงานลดลง
เมื่อตลับลูกปืนเสื่อมสภาพ ความเสียดทานภายในจะเพิ่มขึ้น ทำให้เครื่องจักรหรืออุปกรณ์ทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ เกิดความสูญเสียพลังงานและเวลาในการทำงาน
2. เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ
ตลับลูกปืนที่เสื่อมสภาพอาจทำให้เกิดการสั่นสะเทือนที่รุนแรง หรือแม้กระทั่งการแตกหักของชิ้นส่วน ซึ่งอาจนำไปสู่อุบัติเหตุที่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้งาน
3. ค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาเพิ่มขึ้น
เมื่อตลับลูกปืนเสื่อมสภาพ จำเป็นต้องมีการซ่อมแซมหรือเปลี่ยนใหม่บ่อยครั้ง ส่งผลให้ค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาเครื่องจักรสูงขึ้น
5 ความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากตลับลูกปืนที่ชำรุด
หากตลับลูกปืนได้รับความเสียหายหรือเสื่อมสภาพ จะส่งผลกระทบต่อการทำงานของเครื่องจักรในหลายด้าน เช่น เมื่อตลับลูกปืนเสื่อมสภาพ จำเป็นต้องมีการซ่อมแซมหรือเปลี่ยนใหม่บ่อยครั้ง ส่งผลให้ค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาเครื่องจักรสูงขึ้น
1.อาการล้าของ ตลับลูกปืน
ความล้าของตลับลูกปืนเป็นปัญหาที่พบได้บ่อย และหากไม่ได้รับการแก้ไขอย่างทันท่วงที ก็อาจส่งผลให้เกิดความเสียหายอย่างรุนแรงต่อเครื่องจักรได้ เช่น การหล่อลื่นที่ไม่เพียงพอ หากไม่มีการหล่อลื่นอย่างต่อเนื่อง หรือใช้น้ำมันหล่อลื่นที่ไม่เหมาะสม จะทำให้เกิดการเสียดสีสูง และส่งผลให้ตลับลูกปืนเสื่อมสภาพเร็วขึ้น รวมถึงการใช้งานเกินกำลัง การใช้งานเครื่องจักรเกินกว่าที่ออกแบบไว้ จะทำให้เกิดแรงกดและแรงเฉือนที่มากเกินไป ส่งผลให้ตลับลูกปืนเสื่อมสภาพเร็วขึ้น
2.การสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้นใกล้ๆ อาจทำให้ตลับลูกปืนเสียหายได้
การสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้นใกล้ๆ คลังเก็บตลับลูกปืน อาจส่งผลกระทบต่อตลับลูกปืนได้อย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่มีการเก็บตลับลูกปืนในปริมาณมาก ซึ่งอาจทำให้เกิดความเสียหายต่อชิ้นส่วนภายในตลับลูกปืน เช่น การหลวมตัว การเสียรูปทรง หรือการสึกหรอของชิ้นส่วนต่างๆ ซึ่งจะส่งผลต่อประสิทธิภาพและความแม่นยำในการใช้งาน
เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับตลับลูกปืน จากการสั่นสะเทือนใกล้ๆ คลังเก็บ มีแนวทางดังนี้ ควรเลือกใช้ชั้นวางหรือตู้เก็บที่สามารถรับน้ำหนักและป้องกันการสั่นสะเทือนได้ดี เพื่อลดผลกระทบต่อตลับลูกปืน การตรวจสอบและบำรุงรักษาตลับลูกปืนเป็นประจำ เพื่อให้มั่นใจว่าตลับลูกปืนยังคงอยู่ในสภาพที่ดีและพร้อมใช้งาน
3.มีฝุ่นเจือปนจำนวนมากในตลับลูกปืน
สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น การใช้งานในสภาพแวดล้อมที่มีฝุ่นมาก การไม่ทำความสะอาดตลับลูกปืนอย่างสม่ำเสมอ หรือแม้แต่การเก็บรักษาที่ไม่เหมาะสม ฝุ่นเจือปนเหล่านี้จะเข้าไปสะสมในตลับลูกปืน และส่งผลให้เกิดความเสียหายต่อชิ้นส่วนภายใน เช่น การเสียดสีที่มากขึ้น การเสื่อมสภาพของน้ำมันหล่อลื่น และอาจทำให้ตลับลูกปืนหยุดทำงานได้ในที่สุด
4.เติมสารหล่อลื่นในปริมาณที่ไม่เหมาะสม
การเติมสารหล่อลื่อให้ตลับลูกปืนเป็นสิ่งสำคัญในการบำรุงรักษาเครื่องจักรให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน ปริมาณที่เหมาะสมจะช่วยให้ตลับลูกปืนทำงานได้อย่างราบรื่นและมีอายุการใช้งานที่ยาวนาน แต่หากเติมมากหรือน้อยเกินไปก็อาจส่งผลเสียต่อประสิทธิภาพและอายุการใช้งาน
โดยทั่วไป ปริมาณสารหล่อลื่นที่เหมาะสมสำหรับตลับลูกปืนจะอยู่ในช่วง 30-50% ของปริมาตรทั้งหมดของตลับลูกปืน ซึ่งจะช่วยให้ตลับลูกปืนทำงานได้อย่างราบรื่นและมีอายุการใช้งานที่ยาวนาน
5.ขาดการบำรุงรักษา ตลับลูกปืน อย่างต่อเนื่อง
ตลับลูกปืนที่ไม่ได้รับการดูแลจะเกิดการสึกหรอและชำรุดเสียหายได้เร็วขึ้น ซึ่งอาจนำไปสู่ความเสียหายของชิ้นส่วนอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น เสียงดัง การสั่นสะเทือน หรือการทำงานที่ไม่เรียบร้อย หากปล่อยให้ตลับลูกปืนเสื่อมสภาพ จะต้องเปลี่ยนชิ้นส่วนใหม่ซึ่งมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าการบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ โดยทั่วไปควรเปลี่ยนน้ำมันหล่อลื่นตลับลูกปืนทุก 6-12 เดือน หรือตามที่ระบุในคู่มือการใช้งานของอุปกรณ์นั้นๆ
ยืดอายุตลับลูกปืนในโรงงานอุตสาหกรรมอย่างไร? เพื่อให้ใช้งานได้นานขึ้น
การบำรุงรักษาตลับลูกปืนในโรงงานเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อรักษาประสิทธิภาพและอายุการใช้งานของเครื่องจักร ด้วยการตรวจสอบ เปลี่ยนตลับลูกปืนตามระยะเวลา หล่อลื่น และติดตั้งอย่างถูกต้อง ซึ่งจะช่วยให้เครื่องจักรทำงานได้อย่างราบรื่นและยืดอายุการใช้งานได้นานขึ้น หากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม อาจส่งผลให้เกิดความเสียหายและส่งผลกระทบต่อการผลิต ดังนั้น การบำรุงรักษาตลับลูกปืนอย่างมีประสิทธิภาพจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง
ดีกว่าไหม? หากใช้เทคโนโลยีช่วยวางแผนการซ่อมบำรุงมตลับลูกปืนจากระบบซ่อมบำรุงออนไลน์
โดยคุณสามารถใช้งาน FACTORIUM CMMS ระบบซ่อมบำรุงออนไลน์ (eMaintenance) ที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมาเพื่อช่วยให้การบำรุงรักษาตลับลูกปืนและอุปกรณ์อื่นๆ ในโรงงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยมีฟังก์ชันที่อำนวยความสะดวกให้กับงานของคุณ เช่น การแจ้งเตือนแบบเรียลไทม์ การบริหารงานซ่อม งาน PM และการจัดการอาคารสำนักงาน
การใช้ระบบ FACTORIUM CMMS ในการบำรุงรักษาตลับลูกปืนและอุปกรณ์อื่นๆ ในโรงงาน จะช่วยให้ธุรกิจของคุณสามารถ:
- เพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตได้มากถึง 19% ด้วยการนำหลักการ TPM มาใช้
- ลดต้นทุนในการซ่อมบำรุงและการดำเนินงานโดยรวม
- ป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นกับเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ
- เพิ่มความน่าเชื่อถือและความได้เปรียบในการแข่งขันให้กับธุรกิจ
ด้วยระบบ FACTORIUM CMMS ที่พัฒนาขึ้นอย่างมืออาชีพ คุณจะสามารถบริหารจัดการการบำรุงรักษาตลับลูกปืนและอุปกรณ์อื่นๆ ในโรงงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยให้ธุรกิจของคุณเติบโตได้อย่างยั่งยืน
เรามีทีมออกแบบรวมถึงติดตามประสบการณ์การใช้งานของลูกค้า โดยร่วมพัฒนาการใช้งานอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ลูกค้าได้รับประสบการณ์ที่ดีที่สุดทุกครั้งที่มีการใช้งาน (อ่านเพิ่มเติมได้ที่ : https://factorium.tech/article-june-facility/) เพราะ เป้าหมายของเรา คือ การได้เป็นหนึ่งตัวช่วยสำคัญที่ทำให้ลูกค้าของเราสามารถวางแผนและทำงานด้าน Preventive Maintenance ได้ง่ายขึ้น ดีขึ้น 100% เครื่องจักรทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ ลด Downtime ของเครื่องจักร ช่วยให้ทีมซ่อมบำรุงทำงานได้ง่าย Happy มากขึ้น กดเพื่อทดลองใช้งานฟรี! 3 เดือนได้เลยค่ะ
Website: https://factorium.tech/
Facebook: https://www.facebook.com/factorium.tech
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCAHWs01GOZJ2_8gehIsdGpw